Marifetname

Marifetnâme, dini, tasavvufi, sosyal ve doğal bilimlerin tümünü içinde toplayan bir ansiklopedidir. Bu eser, başlı başına bir kütüphanedir, dense yeridir. Bizden öncekiler, bu eserden çok şeyler öğrendiler ve bizler de öğrenmekteyiz. Elbette gelecek kuşaklar da bu eserden faydalanacaklardır.

Marifetnâme, 1970’lerden beri birçok defa günümüz Türkçesi’ne aktarılıp basılmıştır. Bunlardan bazıları özet halindedir, bazılarında da okuma yanlışlığından kaynaklanan sayısız hata vardır. Bu eser, bir ansiklopedi mahiyetinde olduğu için sadece Osmanlıca bilmek, günümüz Türkçesine aktarmak için yeterli değildir. Ayrıca dini ve tasavvufi bilimlerin yanı sıra fizik, kimya, biyoloji gibi doğal bilimlerini; sosyoloji, tarih, psikoloji gibi toplum bilimlerini de az çok bilmek gerekir. Hatta Osmanlıca sözlüklerin yanı sıra Osmanlıca-Fransızca ve Osmanlıca-İngilizce sözlükler de gereklidir. Çünkü bazı kavramlar ancak bu sözlükler yardımıyla anlaşılıp yerli yerine oturtulabilir.

Bundan yıllar önce ben de Marifetnâme’yi sadeleştirmiştim. Defalarca ikaz et-meme rağmen bu sadeleştirme basılmaya devam etmekteydi. İtiraf etmeliyim ki benim o günkü bilgi birikimim bu eseri sadeleştirmek için yeterli değilmiş. Şimdi bu hataları nasıl yaptığıma ben de şaşıyorum. Dediğim gibi eserin bu haliyle basılmasına hep karşı çıktım ama engelleyemedim. Yıllarca bu hatalar karşısında ezilip durdum.

Bir de adımın başına “Profesör” eklemeleri ise beni âdeta çıldırttı. Kaldırmaları için ihtamâme bile çektim ama olmadı. Bu piyasayı bildiğim için mahkemeye taşımak da işime gelmedi. Halbuki ben, o sadeleştirmeyi yaptığımda henüz doktorasını bile yapmamış, yeterli bilgi birikimi olmayan biriydim.

Nihayet 1995 yılında Muğla Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi dekanlığım sırasında bir ekip oluşturarak benim yaptığım Marifetnâme sadeleştirmesini Osman- lıca aslıyla karşılaştırmalarım ve tereddüt ettikleri yerlerde bana gelmelerini söyle-dim. Uzun bir çalışmadan sonra bu elinizdeki sadeleştirme ortaya çıktı. Elbette ki ben de yapılan çalışmayı denetlemekle yetinmeyip tek tek gözden geçirdim. Şimdi gönül rahatlığıyla bu eseri tavsiye ediyorum. Bu arada hemen belirteyim ki eserin yayımlandığından bugüne bazı dostlarımın ve okurlarımın tavsiyelerini dikkate ala-rak, yeni düzeltmeler yaptım ve bundan sonra da yapmaya devam edeceğim. Çünkü bu eser, bir başucu kitabıdır.

Tam metin ve mümkün olduğunca hatasız bir Marifetnâme sadeleştirmesini sizlere sunmaktan çok memnunum. Gözden geçirilmiş ve düzeltilmiş bu yeni baskının hazırlığı sırasında emeği geçen Merve Yayınevi çalışanlarına da teşekkür ederim.

Bahsettiğim gibi gelebilecek tenkitlere her zaman açığım. Çalışmak bizden Tevfik Ahah’dandır.